حصیربافان دیوار در شمال، جنوب و غرب ایران
شاپ: هرجا که دسترسی به درخت خرما، ساقه گندم، برنج و نی امکان پذیر بوده است می توان نشان حصیربافی را در آن شهر پیدا کرد.
به گزارش شاپ به نقل از مهر، نشانی که از هرمزگان تا بوشهر، از ایلام تا اصفهان و از مازندران تا گیلان هنوز با نور کم جانی در دستان زنان روستایی روشن مانده است و همچنان به شکل زیرانداز و سبد تولید می شود.
حصیربافی در شهرهای مختلف کشور باتوجه به آب و هوای متفاوت، به روش های گوناگونی انجام می شود. برای مثال عشایر برای دیواره های چادرانشان از «چیت بافی» استفاده می نمایند که عایقی مقابل سرما و گرماست. صفحه دیوار ایلام پر از آگهی این هنر دستی روستاییان شهر ایلام است. آقای حیدری یکی از کاربران سایت دیوار در شهر ایوان این استان چیت هایی را که مادرش هر از گاهی می بافد در دیوار می فروشد. او درباره کاربری چیت ها توضیح می دهد: «افراد هنگام پیک نیک این چیت ها را دور چادرشان می کشند. همین طور وقتی که آتش درست می نماییم برای این که شعله آن کسی را اذیت نکند دورش را چیت می گذاریم. این چیت ها به خصوص بین دامداران و سیاه چادران کارایی زیادی دارد.» او می گوید که دیگر این زیراندازها پرفروش نیستند و با آنکه قبلاً نقش پررنگی در خانه ها داشته اما امروزه مادرش فقط بعنوان یک سرگرمی ماهی یک یا دو نمونه از آنها می بافد.
تنوع در کاربرد و مواد اولیه بااینکه نخستین زیرانداز انسان ها از جنس همین وسایل حصیری بوده است اما به غیر از زیرانداز، وسایل دیگری مثل سبد، کلاه، گلدان، رومیزی و… هم با آن درست می کنند. در ساحل شمال کشور هم این زیراندازهای حصیری بهترین مانع برای جلوگیری از نفوذ رطوبت هستند. معمولاً در این نواحی از ساقه گندم و برنج یا گیاه های خودرو حاشیه مرداب و آبگیر مثل خیزران و مروار برای ساختن این حصیرها استفاده می شود. حتی کاربری وسایل حصیری در نوار شمالی و جنوبی کشور با هم متفاوت است؛ برای مثال زنان جنوبی با آن سبدهای ریزبافت ۴۰ کیلویی خرما می بافند اما در شمال کشور از آن لوازم تزئینی متفاوتی مثل کلاه، کیف، سبد و... بافته می شود.
در جنوب کشور مردم بنابر جبر جغرافیایی، گیس درختان خرما را به صنایع دستی تبدیل می کنند و از آن پادری، حصیر، سبد و طناب می سازند. زلیخا مرادی، یکی از همین زنان با تجربه بوشهری است. او می گوید تنوع زنبیل هایی که با آنها ایجاد می شود بسیار زیاد است. «زنبیلی برای حمل علوفه، برای حمل ماهی، حمل خرما و رطب و…» خانم مرادی تابحال دو بار هنرهای خودش را در سایت دیوار آگهی و برای آن مشتری هایی هم پیدا کرده است. او توضیح می دهد: «من وسایل حصیری ام را هم در گروه های تلگرامی و واتس آپی و هم در دیوار آگهی کرده ام اما مردم در دیوار بیشتر به فروشنده اعتماد دارند. از طرف دیگر در گروه ها نهایتاً چند مشتری از شیراز یا شهرهای اطراف اجناسم را ببینند اما در دیوار نگاه هر فرد از هر شهری ممکنست به آنها بیفتد بنا بر این مشتری بیشتری در دیوار پیدا می کنم.» یکی از اجناسی که او با درست کردنش آشناست «تویزه» است. تویزه را می توان بجای سینی هم در زندگی روزمره به کار برد. مرادی می گوید اخیراً رستورانی در دیوار او را پیدا کرده و سفارش چندین مدل تویزه داده تا بجای ظرف زیر پیتزا از آن استفاده کنند. مرادی که ساکن شهر فاریاب استان بوشهر است از وسایل حصیربافی تمام قد دفاع می کند و می گوید: «ما از حصیرها رومیزی هم درست می نماییم. آنها قابل شست و شو هستند و می توانند بجای سفره یکبار مصرف به کار روند. با این کار خانواده ها پلاستیک کمتری هم مصرف خواهند کرد.»
در آگهی های دیوار انواع صنایع دستی حصیری پیدا می شود. برای مثال کپوره شکل دیگری از حصیربافی است که حسین سالمی اهل شادگان (توابع خوزستان) آنرا آگهی کرده. سالمی می گوید: «ما نزدیک به ۱۰ سال است که وسایل حصیری می بافیم و از آن سفره، جاشیرینی، طبگ، جارو، طلادی، زنبیل و دیگ درست می نماییم.» بگفته او طلادی وسیله ای مانند در قابلمه است که با برگ درخت نخل درست شده و از آن برای دم کشیدن برنج استفاده می نمایند. این وسایل در خوزستان استفاده زیادی دارد اما مردم شهرهای دیگر از وسایل دکوری استقبال بیشتری می کنند.
پرطرفدار بودن وسایل حصیری سبب شده که حتی بعضی از افراد مستقیماً نخ حصیربافی را آگهی کنند. برای مثال در دیوار لاهیجان هفته پیش آگهی برای فروش چند بسته گالی شده بود. گالی ها گیاهان مرداب زی هستند که به جز استفاده در حصیربافی کاربرد دیگری ندارند. اهمیت این وسایل حصیری در این است که آنها ایران را به یکی از شانزده کشور تولیدکننده لوازم حصیری در جهان تبدیل نموده اند و اگر تبلیغ کافی برای این حرفه نشود به زودی خانواده های زیادی آنرا از یاد خواهند برد.
این مطلب، یک خبر آگهی بوده و خبرگزاری مهر در محتوای آن هیچ نظری ندارد.
منبع: shaap.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب